Kỹ thuật trồng và chăm sóc nhãn IDO đạt nâng suất cao

Cây nhãn có tên khoa học là Euphoria Longana là loại cây dễ trồng thích ứng rộng. Một số giống nhãn có giá trị kinh tế rất cao, quả nhãn dùng ăn tươi, sấy khô hoặc chế biến thành những vị thuốc quý trong đông y và những món ăn có tính chất đặc sản như chè long nhãn… Hoa nhãn là nguồn cung cấp cho ong lấy mật có chất lượng cao.

Cây nhãn được trồng nhiều ở khắp nơi và chiếm tỷ lệ đáng kể trong tập đoàn cây ăn quả lâu năm. Tuy nhiên để khai thác hết tiềm năng kinh tế của cây nhãn cần phải có những biện pháp chăm sóc thích hợp để nhãn cho năng suất cao và chất lượng tốt.

Cây nhãn huy động một lượng dinh dưỡng khá lớn để tập trung cho việc ra hoa và nuôi quả, nếu không được bổ sung phân bón thường xuyên cây dễ bị kiệt sức sẽ cho quả kém hoặc không ra quả. Vì vậy việc bổ sung dinh dưỡng cho cây là rất cần thiết.

Việc chăm bón cho nhãn cần dựa vào các cơ sở sau:

 – Tuổi cây và mức độ sinh trưởng của cây.

    – Nhu cầu phân bón trong từng giai đoạn sinh trưởng.

    – Sử dụng phân bón.

Chính vì vậy cần định ra các chế độ chăm bón khác nhau đối với từng mức độ sinh trưởng của cây và tuỳ tuổi cây.

     Đối với các cây đã ra hoa quả bình thường

Khi thu hoạch không nên hái cành quá sâu, sau khi thu cần đốn, tỉa những cành quá già cỗi, cành nhỏ mọc phía trong tán. Tiến hành bón bổ sung dinh dưỡng sau khi thu hoạch quả 15 ngày.

    Một số biện pháp xử lý đối với cây nhãn IDO ra quả cách năm:

Cây ra quả cách năm có nhiều lý do: Do chế độ dinh dưỡng, thời tiết, một số ít do đặc tính giống. Những cây này thường xuyên không ra hoa, hoặc ra hoa rất nhiều nhưng không đậu quả, nên chặt bỏ thay bằng nhãn ghép hoặc cải tạo bằng những giống đã được chọn lọc.

Với những cây do chế độ dinh dưỡng sẽ có hai trường hợp xảy ra hoặc thừa hoặc thiếu. Cần quan sát kỹ mức độ sinh trưởng để có biện pháp chăm sóc hợp lý.

a/ Cây quá xanh tốt: Lá to xanh mềm, mỏng. Đây là hiện tượng cây bị lốp.

– Cách xử lý:

+ Biện pháp 1: ngắt tất cả các đầu cành khoảng 2 – 3 lá búp để triệt tiêu chồi dinh dưỡng gây tức nhựa, đồng thời kích thích cây ra kích tố sinh sản và nếu thời tiết thuận lợi cây ra hoa, quả tốt.

+ Biện pháp thứ 2: Khi quan sát thấy cây nhú đọt ra 1 cm tiến hành đào rãnh xung quanh gốc cây theo chiều rộng tán sâu 30 – 40 cm, rộng 15 cm, để phơi 1 tuần không tưới nước đọt sẽ tự khô đi.

b/ Trường hợp thiếu dinh dưỡng: Đối với cây quá xấu, đất cằn cỗi không có khả năng ra hoa. Kết quả cần bổ sung dinh dưỡng đặc biệt là Kali và lân, tro bếp bón đều quanh gốc. Cần xới xào từ gốc đến hết chiều rộng tán lá rồi mới rải phân lên đó. Sau đó rải một lớp bùn hoà mỏng, quấy kỹ và lưu ý đắp gờ để giữ ẩm. Khi bùn nứt ra gần khô tiến hành tưới nhử rễ, dùng nước phân chuồng. Hoặc nước tiểu và phân NPK khoảng 2kg hoà lẫn tưới đều lên mặt bùn.

Với những cây khi thấy chất lượng quả kém dần thì dùng phân bón lá phun lên lá vào thời kỳ ra đọt non, kết hợp bón xung quanh gốc bằng tro bếp + NPK theo chiều rộng tán ở độ sâu 1 – 3 cm.

Trên đây là một số biện pháp chăm bón để cây nhãn có khả năng ra hoa kết quả, song muốn cây có năng suất cao đến khi thu hoạch cần giữ an toàn cho cây tránh khỏi các đối tượng sâu bệnh hại.

 Các đối tượng sâu bệnh hại cây nhãn và cách phòng trừ:

+ Bọ xít cần lưu ý ngay từ đầu vụ. Ngắt các ổ trứng trên lá, diệt bọ xít bằng các loại thuốc hoá học như Dipterex; Sherpa; Fastax; Bestox.

+ Sâu tiện thân nhãn: Phải dùng dao nhọn khoét lỗ sâu có thể dùng gai mây hoặc sợi dây thép ngoáy vào trong lỗ kéo sâu ra hoặc bơm Politrin hay Sumicidin (0,2%) vào trong lỗ sâu, dùng nước vôi đặc quét lên thân cây không cho sâu trưởng thành đẻ trứng.

+ Rệp hại hoa, quả non: Xuất hiện từ khi nhãn ra hoa đến khi có quả non. Gây dụng hoa và quả hàng loạt. Khi thấy rệp xuất hiện nên dùng Sherpa; Trebon. Hoặc Actara phun đều lên tán chủ yếu vào các chùm hoa, quả.

+ Bệnh sương mai, bệnh thán thư hại hoa quả là loại bệnh nguy hiểm thường xuất hiện ngay từ khi cây bắt đầu ra hoa đến khi đậu quả non. Bệnh lan truyền nhanh, phát triển mạnh khi có mưa phùn, ẩm độ không khí cao, trời âm u dùng Boócđô 1%, Ridomil 0,2%, Score 0,05% nên phun hai lần. Lần 1 trước khi hoa nở, lần 2 khi hoa đã nở 1 tuần.

+ Bệnh vàng lá chết đứng. Nguyên nhân:

    – Do nấm hại rễ.

    – Do trồng quá sâu.

    – Do mất cân bằng dinh dưỡng vì bón quá nhiều đạm.

  Với trường hợp này cần phải bón cân đối đạm, lân, kali.

+ Nếu trồng sâu cần cào bới đất ra. Nếu có nấm thì cần dùng BenlatC. Hoặc Rizocid lượng dùng 8 – 10 lít thuốc đã pha tưới vào gốc cây.

---