Cây móc mật hay cây mắc mật, mác mật. Ngoài ra còn gọi là hồng bì núi hay củ khỉ, dương tùng ( danh pháp khoa học hai phần: Clausena indica) là loài thực vật có hoa thuộc họ Cửu lý hương Rutaceae. Từ “mắc mật” theo tìm hiểu là tiếng Tày – Nùng và có thể dịch nghĩa thành “quả ngọt”. Cùng Siêu Thị Nhà Nông tìm hiểu Giống Cây Mắc Mật – Cách trồng và chăm sóc cây mắc mật.
-
Mô tả Giống Cây Mắc Mật
Giống Cây Mắc Mật – Cách trồng và chăm sóc cây mắc mật Cây mắc mật lá loại cây gia vị rất phổ biến của đồng bào Tây Bắc, không những thế cây còn lá một loại thảo dược với nhiều công dụng tốt đồi với sức khỏe.
Cây có nhiều tên gọi khác như cây mác mật, cây gồng bì rừng…Cây phân bố nhiều ở các tỉnh miền núi, mọc hoang ở các sườn đồi sườn núi đá. Do công dụng hữu ích của cây mắc mật nên nhiều gia đình đã và đang trồng tại vườn nhà.
Mắc mật là loại cây thân gỗ nhỏ sống lâu năm, chiều cao từ 7-10m, phân cành thấp. Cành non có màu xanh nhạt, vỏ thân có màu xám đen, nhiều nốt sần.
Lá kép hình lông chim, mọc cách nhau dài 10-20cm, chóp lá nhọn. Lá cây khi vò nát có mùi thơm rất đặc trưng mà không loại cây nào có.
Hoa mọc thành từng chùm màu hồng nhạt, hoa nở vào tháng 3-4. Quả có hình tròn hay bầu dục, vỏ nhẵn mọng bên trong có hạt. Hạt mắc mật cũng có mùi rất thơm thường dùng để tẩm ướp các món ăn.
-
Tác dụng của cây móc mật
Quả cây mắc mật – Trong đời sống
+ Quả móc mật vị hơi chua ngọt có thể dùng để ăn tươi hoặc dùng để nấu, kho trong một số món ăn đặc trưng.
+ Lá mắc mật có chứa tinh dầu thơm nên được dùng trong các món vịt quay, lợn quay, kho cá…Hơn nữa trong lá còn có hàm lượng protein, sắt, mangan, can xi rất cao tốt cho sức khỏe người sử dụng
+ Hạt mắc mật phơi khô xay thành bột, được mua về dùng làm gia vị.– Đối với sức khỏe
+ Lá mắc mật có tác dụng tốt trong việc lợi mật, kích thích tiêu hóa, bảo vệ gan, có thể sản xuất thành các sản phẩm chức năng.
+ Tinh dầu quả mác mật có tác dụng bảo vệ gan, giảm đau, là nguyên liệu chủ yếu để làm thuốc.
+ Lá và rễ cây mắc mật được dùng làm nguyên liệu trong đông y. -
Cách trồng cây mắc mật
Cây mắc mật được trồng chủ yếu hiện nay bằng 2 phương pháp là trồng bằng hặt hoặc trồng bằng phương pháp ghép cây.
Trồng từ hạt: Đầu tiên bạn cần chọn hạt giống khỏe mạnh từ những cây co thu hoạch cao và không sâu bệnh. Sau đó ngâm hạt giống trong nước ấm khoảng nửa ngày và tiến hành đem gieo vào bầu đất giàu dinh dưỡng. Đặt bầu ở nơi thoáng mát và giữ ẩm thường xuyên cho đến khi nảy mầm thành cây con. Sau khoảng vài tháng bạn có thể đem trồng xuống đất được.
Trồng bằng phương pháp ghép cây: Nếu so với phương pháp trồng bằng hạt thì phương pháp trông ghép có thời gian sinh trưởng nhanh hơn nhiều. Chọn cành ghép là những cây mẹ khỏe mạnh không sâu bệnh có cành bánh tẻ khoảng 1-1,5cm có sức sinh trưởng tốt để ghép. Cành ghép có khoảng 4, 5 chồi non cắt vát hai bên đầu cành ghép vào cành ghép gốc. Sau 20 ngày đã bắt đầu đâm rễ ở phần ghép. Sau 6 tháng đã có thể đem ra vườn trồng.
Yêu cầu đất trồng cây mắc mật
Cây mắc mật có khả năng chịu hạn khá tốt nên có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau kể cả trên đất đỏ bazan. Đất trồng phải dày ít nhất 60cm và tơi xốp thoát nước tốt.
Mật độ trồng và hố cây mắc mật
Do tán của cây mắc mật khá cao và thường được trồng làm cây che bóng nên khoảng cách trồng cũng nên cách ít nhất 5m. Hố trồng cây cần chuẩn bị đào có kích thước ít nhất từ 50x50x50cm. Trước khi trồng mắc mật bạn nên dọn sạch sẽ đất trồng để loại bỏ rác và cỏ dại. Bón lót vào mỗi hố một lượng phân chuồng hoai mục kèm phân Lân và một chút vôi bột khử trùng. Sau 1 tháng có thể trồng cây con giống vào được.
Cách trồng cây mắc mật giống
Sau khi đã ủ phân bón lót 1 táng khử trùng bạn tiến hành dùng dao đào một lỗ nhỏ ở giữa hố trồng cũ. Kích thước hố bằng bầu đất trồng. Đặt nhẹ nhàng cây xuống hố và lấp đất lại kín cổ rễ. Dùng tay lèn chặt phần cổ và tưới bổ sung nước ngay
Với cây con giống còn yếu lúc mới trồng bạn có thể cắm thêm cọc để cố định cây con giống tránh gió mưa làm đổ.
Chế độ nước trồng cây mắc mật
Cây mắc mật tuy có khả năng chịu hạn tốt nhưng để cây sinh trưởng và phát triển tốt nên tưới nước thường xuyên nhất là thời kì mùa khô.
Tạo tán cho cây mắc mật
Do bộ tán của cây mắc mật phát triển khá to khỏe. Chỉ sau 1 năm rưỡi trở ra cành của chúng đã phát triển khá tốt với nhiều cành nhánh. Định kì một năm cắt tỉa 1-2 lần để tạo tán cho bộ khung. Loại bỏ những cành vượt cành sâu bệnh còi cọc chỉ để lại những cành khỏe mạnh nhất để trồng.
Chế độ bón phân cho cây
Quả cây mắc mật Cây mắc mật sau khi trồng 1 tháng rễ mới đã phát triển. Lúc này bạn cần bón phân đạm 1 tháng một lần. Trong 2 năm đầu trồng định kì hàng năm bón 2 lần với một lượng phân bón NPK khoảng 0,5 kg một cây. Sau mỗi năm bạn tiến hành tăng lượng phân bón thêm 10%.
Phòng trừ sâu bệnh cho cây:
Do lá cây mắc mật có hàm lượng tinh dầu khá nhiều và hắc nên ít sâu bệnh đến phá. Tuy nhiên để cây phát triển tốt thì cần kiểm tra theo dõi để phòng ngừa kịp thời sâu bệnh hại làm ảnh hưởng đến sức khỏe của cây nhất là thời kì thu hoạch quả. Định kì làm sạch vườn và nhổ sạch cỏ dại để không cạnh tranh chất dinh dưỡng với cây.
Thu hoạch quả mắc mật:
Sau khi trồng cây mắc mật thì đến năm thứ 3 cây bắt đầu cho thu hoạch quả. Quả mắc mật có dạng cầu tròn mọc thành chùm khi chín có màu hơi vàng mọng nước. Cây thường chín vào khoảng tháng 6,7 hàng năm. Sau khi thu hái đem bảo quản ở nơi thoáng mát. Có thể dùng luôn quả làm gia vị ngâm với muối ớt hoặc tác vỏ lấy hạt phơi khô xay thành bột để kho cá vv.
MUA TRỰC TIẾP
-
-
Lâm Đồng: Quốc lộ 55, Thôn 3, Lộc Thành, Bảo Lâm, Lâm Đồng. Đắk Nông: Quốc lộ 14, Thôn 6, Kiến Thành, Đắk R’Lấp, Đắk Nông.
-
Niềm tin nhà nông – Nâng tầm cuộc sống
0977.35.42.79
info@sieuthinhanong.com.vn
Lâm Đồng: Quốc lộ 55, Thôn 3, Lộc Thành, Bảo Lâm, Lâm Đồng. Đắk Nông: Quốc lộ 14, Thôn 6, Kiến Thành, Đắk R’Lấp, Đắk Nông
